آشنایی با کنترل ولو سایزینگ
آشنایی با کنترل ولو سایزینگ، در دنیای امروز به علت پیشرفت صنایع مختلف تاسیساتی و کاربرد روز افزون انواع کنترل ولو، آشنایی با سایزینگ کنترل ولو دارای اهمیت بسیار بوده و لازم است که مورد توجه قرار گیرد. در کشور ما نیز کنترل ولو ها (شیرآلات کنترلی) از جمله پر کاربرد ترین انواع شیرآلات در صنعت تاسیسات و لوله کشی هستند.
کنترل ولو چیست؟
کنترل ولو ها همان طور که از اسمشان مشخص است در دسته شیرآلاتی که برای کنترل جریان به کار می روند، قرار می گیرد. در یک تعریف ساده، گروهی از شیرآلات صنعتی که وظیفه کنترل کردن پارامتر های فیزیکی سیال نظیر فشار، دما، جریان و سطح را بر عهده دارند، کنترل ولو (شیرهای کنترل یا control valve) نامیده می شوند.
ویژگی اصلی کنترل ولو ها، این است که این شیرها اتوماتیک بوده و عملگر آن ها در یکی از سه نوع الکتریک، هیدرولیک و یا پنوماتیک تولید می شود. این یعنی کنترل ولو ها در دسته شیر های خودکار قرار دارند.
- عملگر الکتریکی: با جریان الکتریکی کنترل شیر (باز و بسته شدن) رخ میدهد.
- عملگر هیدرولیکی: با یک جریان سیال و نیروی وارده توسط سیالی مایع، کنترل ولو کار می کند.
- عملگر پنوماتیک: با یک جریان هوا که فشرده است کار می کند و به دو دسته پیستونی و دیافراگمی تقسیم می شود.
حال در قسمت بعدی با اجزای مختلف یک کنترل ولو آشنا می شویم و سپس نحوه سایزینگ کنترل ولو را بررسی می کنیم.
اجزای کنترل ولو
آشنایی با کنترل ولو سایزینگ اجزای اصلی یک کنترل ولو به شرح زیر است (این بخش ها در تصویر بعدی قابل مشاهده هستند):
- پلاگ (Plug): پلاگ در واقع در مسیر عبور جریان قرار دارد و اجازه عبور یا عدم عبور جریان را می دهد. در صورت دقت به تصویر کنترل ولو مشاهده می شود که اگر پلاگ به پایین بیاید، مسیر سیال بسته خواهد شد. همچنین با وارد شدن فشار به پلاگ، پلاگ به پایین آمده و بر روی نشیمنگاه (seat) قرار میگیرد.
- ساقه (Stem): وظیفه اصلی ساقه به حرکت در آوردن پلاگ است. ساقه (stem)، محل اتصال بدنه کنترل ولو به عملگر (actuator) است. فشار هوای وارد شده به عملگر، از طریق ساقه به پلاگ وارد می شود و باعث می گردد که پلاگ به بالا یا پایین حرکت کند.
- کلاه (Bonnet): یکی دیگر از اجزای اصلی کنترل ولو، کلاه یا کلاهک شیر است. در واقع هنگامی که از اجزای کنترل ولو صحبت می کنیم، منظور از کلاه، کلاهک یا درپوش ولو است. در صورت برداشته شدن کلاه، امکان مشاهده ادوات داخلی ولو وجود دارد. لازم به ذکر است که کلاه به دو صورت پیچی و جوشی می تواند بر روی کنترل ولو قرار گیرد.
سایزینگ کنترل ولو
در این بخش با نحوه سایزینگ کنترل ولو که بسیار دارای اهمیت است، آشنا خواهیم شد. اولین مرحله برای یافتن اندازه یک شیر کنترل (سایزینگ کنترل ولو)، محاسبه ضریب جریان (Cv) است که در سیستم دارای اهمیت بسیاری است. به زبان ساده می توان فرایند سایزینگ کنترل ولو را به شکل زیر تعریف کرد:
فرایند اندازه گیری شیر کنترل (که همان سایزینگ کنترل ولو است) روشی هست که در آن دینامیک فریند سیستم با ویژگی های عملکردی دریچه مطابقت دارد. این تطابق باعث تولید یک شیر کنترل (کنترل ولو) در اندازه و نوع مناسب می شود که به بهترین نحو می تواند به مدیریت جریان در سیستم بپردازد.
در ادامه نحوه محاسبه ضریب جریان (Cv) برای سایزینگ کنترل ولو تشریح شده است:
در این رابطه داریم:
- دبی حجمی جریان: Q
- وزن مخصوص سیال: S.G.
- اختلاف فشار دو سر کنترل ولو: P
لازم به ذکر است که با بررسی رابطه ضریب جریان می توان نتیجه گرفت که هر چه ضریب جریان بزرگ تر شود، عملا ظرفیت عبوری ولو (Capacity) افزایش می یابد. همچنین ضریب جریان کوچکتر نشان دهنده افت فشار بیشتر در دو سر کنترل ولو خواهد بود. در انتها، به دلیل اینکه ضریب جریان رابطه ی مستقیم با دبی حجمی جریان دارد باید ولو به گونه ای انتخاب شود که بیشترین دبی ممکن در یک خط، ماکزیمم 80 درصد ضریب جریان در نظر گرفته شود. معنی این عبارت در ادامه بهتر تشریح شده است.
بعد از انجام محاسبات مربوط به کنترل ولو و پیدا کردن ضریب جریان در بیشینه مقدار، میزان محاسبه شده را در 1.2 ضرب کرده و حاصل، میزان ضریب جریان جهت انتخاب و طراحی خواهد بود.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر و اطلاع از قیمت انواع محصولات، با کارشناس فروش شرکت تماس حاصل فرمایید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.